मे २९ तारिख, सगरमाथा दिवस

सगरमाथा दिवस प्रत्येक वर्ष मे महिनाको २९ तारिखमा मनाइने राष्ट्रिय दिवस हो । सन् १९५३ को मे २९ तारिखमा एडमण्ड हिलारी र तेन्जिङ नोर्गे शेर्पाले सगरमाथा हिमालको सफल आरोहण गरेको सम्झना स्वरुप यो दिवस मनाउन सुरु गरिएको हो ।

नेपालले वि.सं. २०६४ देखि यस दिनलार्इ सगरमाथा दिवसका रूपमा मनाउन थालेको हो । पहिलो सगरमाथा आरोहीद्वय तेन्जिङ नोर

बेलायत पुग्ने पहिलो नेपाली, भक्तपुरका मोतिलाल सिंह

वि.सं. १९०६ माघ ४ गते काठमाडौबाट बेलायत यात्राको लागी निस्केको जंगबहादुरको टोली निकै ठूलो थियो । १ हजार २०० सैनिकहरुको साथमा अन्य भाइभारदार, कर्मचारी, चित्रकार, भान्से, पण्डित सबलाई लगेका थिए, जंगबहादुरले बेलायत यात्रामा ।

यो टोली फागुन २ मा ढाका र फागुन २४ मा कलकत्ता पुगेपछि केही दिन त्यही घुम्नको लागी रोकियो । जगन्नाथ पुरीमा जंगबहादुरले ५००० रूपैंया मन्दिर

चण्डासुर मारिएको खुशीयालीमा बनेपामा ऐतिहासिक चण्डेश्वरी जात्रा (दुर्लभ भिडियो सहित)

‘ल्हाकाः पालुं हाः पाः लाक हाः हाकनं छकः हाः .... अर्थात सबैले एकैचोटी उचालौं, मिलाएर उचालौं.........’ यस्तै उत्साहजनक एवं उल्लासपूर्ण स्वरहरु सुन्न सकिन्छ बनेपाको जात्रामा ।

कता होलान् जंगबहादुरले धरहराबाट फाल हाल्न बनाएको 'प्यारासुट' ?

१८९८ मंसिर (सन् १८४१) महिनामा बहुलाएको हात्ती काबुमा ल्याउन सफल भएबापत तोपखानामा कार्यरत जंगबहादुर युवराज सुरेन्द्रको अंगरक्षकमा सरूवा भए । माघ महिनामा युवराजलाई मानसिक रोगले ग्रस्त बनायो । हावापानी बदल्न युवराजको टोली जंगबहादुर सहित त्रिशुली जाने भयो । करिब १ महिनाको त्रिशुली बसाइपछि युवराजको टोली काठमाण्डाै फर्कियो । 

उदण्ड स्वभावका युवराज सुरेन्द्र टहल्दै

तेन्जिङ नोर्गे शेर्पा नेपाली नागरिक कि विदेशी !

सगरमाथा टेकेपछि तेन्जिङले नेपाली पासपोर्टमा भिसा लगाएर पहिलो विदेश यात्रा गरे पनि उताबाट फर्किएपछि सोझा उनलाई अनेक तिकडम गरेर भारतीय नागरिकता भिराइयो ।

तेन्जिङ नोर्गे शेर्पा र न्युजिल्यान्डका पर्वतारोही एडमन्ड हिलारी सगरमाथाको चुचुरोमा पुगे । मानिसका लागि अभेद्य मानिएको सगरमाथाको चुचुरोलाई पाइतालामुनि बनाएर २९ मे, १९५३ मा उनीहरूले नयाँ इतिहास रचे ।

४४ वर्षको उमेरमा प्रहरी महानिरिक्षक बनेका खड्गजीत बरालको निधन

पूर्वप्रहरी महानिरीक्षक खड्गजीत बरालको ९३ वर्षको उमेरमा बुधबार (जेठ ५ गते) निधन भएको छ । तत्कालीन नवलपरासी जिल्लाको देवचुलीस्थित चुलीबोझामा वि.सं. १९८५ बैशाख ५ मा जन्मनुभएका बराल प्रहरी सेवाबाट अवकाश प्राप्त गरेपछी ६ वर्षसम्म बर्मा, इण्डोनेशिया, र फ्रेन्च ईन्डो-चाइना (लाओस, क्याम्बोडिया, भियतनाम) का लागि नेपाली राजदूत हुनुभएको थियो । बर्माका लागि नेपाली राजदूतबाट निवृत्त भएपछि उहाँ नेपालको सांसदमा मनोनित हुनु

वि.सं. २०४५ भदाै ५ गतेको भूकम्पमा कम्तीमा ७ सय नागरिकले ज्यान गुमाए

वि.सं. २०४५ भदौ महिनाको ५ गते बिहान पौने पाँच बजे नेपालमा भूकम्प गएको थियो ।

पूर्वी नेपालमा बढी क्षति पुर्याएको उक्त भूकम्पले उदयपुर जिल्लाको मुर्कुचीलाई केन्द्रबिन्दु बनाएको थियो तथापी भूकम्पको झड्का पुरै नेपाल भर महशुस गरिएको थियो । ६.७ रेक्टर स्केलको त्यो भूकम्पमा परी करीब ७५० जना मानिसले ज्यान गुमाए भने छ हजार ५०० भन्दा बढी घर ध्वस्त भए । उक्त भूकम्पले 

दरबारमार्गमा दफनाइएकी 'महक परी'

घण्टाघरस्थित जामे मस्जिद हुँदै बागबजार जाँदा रत्नपार्कको आकाशे पुल चढ्दा बायाँतिर हेर्नुभयो भने मार्बल ओछ्याइएको एउटा साँघुरो स्थान देखिन्छ। धेरैलाई पत्तै छैन, यहाँको माटोभित्र भारतको एउटा इतिहास गाडिएको छ। एउटी त्यस्ती वीरङ्गना जसले अङ्ग्रेज शासकहरुसँग विद्रोह गरिन्, तर अन्तिममा उनले मृत्युपछि चीर निद्राका लागि आफ्नै जमिन समेत पाइनन्। विरानो देशमा अवधकी बेगमको समाधिस्थल धेरै समयसम्म अनजान र अलपत्र रह्यो।

ढुङ्गेसाँघुमा जन्मिएका मदन भण्डारीको दासढुङ्गामा ज्यान गयो

वि.संं २००९ साल असार १४ गते ताप्लेजुङको ढुङ्गेसाँघुमा जन्मिएका मदनकुमार भण्डारी नेपालका राजनीतिज्ञ तथा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) का नेता थिए। जनआन्दोलन २०४६ मा बाम मोर्चाबाट सकृय रहेका भण्डारीले नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (मार्क्सवादी-लेनिनवादी) र मनमोहन अधिकारी द्वारा नेतृत्व गरिएको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (मार्क्सवादी) लाई एकीकरण गरी नेकपा (एमाले) गठन गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए। उनले प्रतिपाद

रातो मत्स्येन्द्रनाथ अर्थात वर्षा र सहकालका देवता

रातो मच्छिन्द्रनाथ काठमाडौँ उपत्यकामा वर्षा र सहकालका देवताका रूपमा प्रख्यात छन् । अन्नका देवता, सहकालका देवता, लोकेश्वर, बुंगद्य अनेकौँ नामले प्रख्यात रातो मच्छिन्द्रनाथ लिच्छविकालतिर देशभर अनिकाल र खडेरी लाग्दा मच्छिन्द्रनाथको प्रवेशले सहकाल ल्याएको र पानी पारेर लोककल्याण कार्य गरेको स्मरणमा प्रत्येक वर्ष वैशाख कृष्ण प्रतिपदादेखि लोकेश्वर अर्थात् रातो मच्छिन्द्रनाथको रथयात्रा गर्ने परम्परा रहिआएको छ ।